Czym się różni artystyczna oprawa książek od nieartystycznej? Czy tym, że jest wykonywana ręcznie? Czy tym, że używa się wysokiej jakości materiałów. Kiedy jednak można powiedzieć – oto świetne introligatorstwo artystyczne>>>, prawdziwa introligatornia artystyczna?
Aby introligatorska oprawa stała się artystyczną muszą być spełnione pewne warunki.
Zdjęcia poniżej przedstawiają trzy te same książki pt.„Ochrona i konserwacja zabytkowych założeń ogrodowych” Longina Majdeckiego. Oprawa każdej z nich jest unikatowa. Projekt nawiązuje do treści, przedstawiając plastycznie różne założenia klombów (parterów) w ogrodach zabytkowych. Zastosowano różne gatunki naturalnych skór i techniki introligatorskie. Imię i nazwisko autora oraz pełny tytuł wytłoczono stylistycznie dobraną do tematyki czcionką. To są m. in. cechy artystycznej oprawy książek.
Krótko mówiąc: oryginalny projekt, będący artystyczną interpretacją tekstu, właściwy, spójny z całością projekt typograficzny, kreatywne i konsekwentnie zastosowane techniki introligatorskie dały w efekcie dzieła oryginalne i wyjątkowe. Mamy pewność, że nigdy wcześniej takiej realizacji nie było. Zatem właściciel tej oprawy artystycznej wie, że jest posiadaczem jednej tak oprawionej na świecie.
Czterotomowe wydanie profesjonalnego poradnika Roberta M. Parkera pt. „Przewodnik Parkera po winach świata” to prawdziwy rarytas zarówno dla znawców win, jak i tych, którzy degustują je tylko sporadycznie. Nikt bowiem nie chce wydawać pieniędzy na wino, które nie spełni jego oczekiwań, a rady Parkera z pewnością pozwolą takich nieprzyjemnych sytuacji uniknąć. Wybitny znawca omawia ponad 8000 win z najważniejszych regionów świata, korzystając ze swojej słynnej 100-punktowej skali. Opisuje 3000 winnic i producentów. Krótko mówiąc jest niezastąpionym źródłem informacji o winach napisanym przez największy autorytet w tej dziedzinie.
Kolejne ilustracje przedstawiają różne oprawy Wesela Stanisława Wyspiańskiego Jedne egzemplarze oprawiono odnosząc się do secesji, czyli epoki kiedy powstał utwór. Inne wykorzystują zdobniczo motyw pawiego pióra, które odegrało symboliczną rolę w tym dramacie. Inne, całkowicie współczesne, wykorzystują liternictwo Andrzeja Wajdy z jego notatnika, który stanowi integralną część naszej bibliofilskiej edycji. W oprawach zastosowano następujące techniki: intarsja, zdobienie płatkowe, skóra koronkowa, naklejka, tłoczenie złote, tłoczenie ślepe i kolorowe filetami oraz technikę jubilerską.
Wyspiański „Wesele — Die Hochzeit”
— artystyczna oprawa książki,
Wydawnictwo i Introligatornia Artystyczna
Kurtiak i Ley w Koszalinie
Kolejnym przykładem unikatowej, absolutnie oryginalnej oprawy jest poniższa „Biblioteka” Focjusza. Oprawa każdego z pięciu tomów jest niepowtarzalna i nawiązuje do koptyjskiej estetyki, czyli epoki, w której – to niezwykłe dla historii kultury – dzieło powstało.
Focjusz „Biblioteka”
— artystyczna oprawa książek,
Wydawnictwo i Introligatornia Artystyczna
Kurtiak i Ley w Koszalinie.
Oprawy Katalogów znaczków pocztowych nawiązują do tematyki, zachowując różnorodność wzorniczą.
Jednym z ważniejszych elementów artystycznej oprawy książek są właściwie dobrane kroje pism i należycie wytłoczone z nich napisy. Prawdziwa introligatornia artystyczna dysponuje ogromną ilością czcionek w rożnych stylach i wielkościach. Są wśród nich antykwy i groteski, pisma jednoelementowe i dwuelementowe, gotyckie, blokowe, pisanki, kursywy różnej grubości itp., w punktacjach od 6 do 48, a niektóre nawet do 72 punktów.
Na poniżej przedstawionych oprawach napisy występują w roli głównej.
Chmielowski „Nowe Ateny albo Akademia…” — artystyczna oprawa książki,
Wydawnictwo i Introligatornia Artystyczna
Kurtiak i Ley w Koszalinie.
Tuwim „Polski słownik pijacki i antologia bachiczna”
— artystyczna oprawa książki,
Wydawnictwo i Introligatornia Artystyczna
Kurtiak i Ley w Koszalinie.
Literki w Polskich słownikach pijackich po prostu się upiły i zataczając się uformowały pełny napis z podtytułem. Na grzbiecie, który zazwyczaj jest na widoku udawało im się trzymać prosto, ale zwięzy nie wytrzymały i biegną w różnych kierunkach.
Stanisław Lec Myśli nieuczesane. Oprawy artystyczne w skórę.
Na podstawie powyższych przykładów opraw artystycznych książek możemy się przekonać, jak ważne jest liternictwo i jak wielką rolę odgrywa. Pełni funkcje ściśle informacyjne, dekoruje, a czasem nawet wnosi efekt humorystyczny.